Bariatria – operacyjne leczenie otyłości

Bariatra jest dziedziną medycyny, która w swojej ofercie leczenia nadmiernej otyłości ma również zabiegi chirurgiczne. Otyłość, chociaż sama w sobie nie jest chorobą śmiertelną, to może być przyczyną wielu chorób bezpośrednio zagrażających życiu. Spodziewanym efektem spadku wagi jest skuteczniejsze leczenie cukrzycy, bezdechu sennego, nadciśnienia tętniczego, chorób naczyniowych czy sercowych. Zabiegi chirurgii bariatrycznej stosuje się również u kobiet, u których otyłość jest przyczyną bezpłodności, lub u pacjentów, u których otyłość wyklucza przeprowadzenie innych zabiegów chirurgicznych, takich jak np. operacje ortopedyczne czy leczenie przepuklin. Ważną przyczyną podjęcia tego typu leczenia jest również kwestia psychologiczna i społeczna osób objętych wykluczeniem z różnych sfer życia w społeczeństwie spowodowanych otyłością oraz u pacjentów, u których wcześniejsze zabiegi leczenia otyłości nie przyniosły oczekiwanych skutków.

Bariatra – zabiegi chirurgii bariatrycznej

Po zakwalifikowaniu pacjenta do leczenia operacyjnego, lekarz prowadzący wybiera jedną z wielu metod oferowanych przez chirurgię bariatryczną, które mają na celu zmniejszenie ilości przyjmowanych składników pokarmowych w jelicie, pomniejszenie żołądka, lub połączenie obu metod. Do najczęściej stosowanych zabiegów należy np. czasowe umieszczeniu w żołądku balonu wypełnionego solą fizjologiczną. Jego obecność skutkuje naciskiem na ściany żołądka podczas przyjmowania pokarmu, dzięki temu szybciej pojawia się uczucie sytości. Kolejnym zabiegiem może być założenie opaski silikonowej dzielącej żołądek. Po wykonaniu tego zabiegu, po przyjęciu nawet małej ilości pokarmu następuje uczucie sytości, co skutkuje znacznym zmniejszeniem przyjmowanych porcji żywieniowych i utratą wagi nawet 30kg w ciągu roku.
Kolejną metoda stosowaną w chirurgii bariatrycznej jest założenie obejścia żołądek – jelito, czyli tzw. gastric by-pass, dzięki któremu zasadniczo skraca się czas wchłaniania pokarmu, co skutkuje znaczną utratą masy zauważalną w okresie 8 – 10 miesięcy.
Najpopularniejszym zabiegiem jest slevve – czyli rękawowa resekcja żołądka. Zabieg ten przeprowadzany jest laparoskopowo, dzięki czemu gojenie blizn i rekonwalescencja przebiega dużo szybciej niż przy tradycyjnym zabiegu z użyciem skalpela. Metoda ta polega na usunięciu części żołądka, co skutkuje uczuciem sytości po spożyciu 100 – 150ml pokarmu. Utrata masy ciała w ciągu roku, po wykonaniu tego zabiegu może wynieść nawet 60% ogólnej masy ciała.

Wszystkie te zabiegi, mają tak naprawdę na celu wymuszenie u pacjenta pewnych zachowań skutkujących przyjmowaniem mniejszych porcji pokarmu. Dużo wcześniej pojawia się uczucie sytości, dzięki czemu nie ma potrzeby dostarczania organizmowi zbędnych kalorii. Po zbiegach chirurgii bariatrycznej pacjent jest zmuszony odżywiać się w sposób racjonalny, a w efekcie tego, po prostu traci na wadze.

Operacje bariatryczne – plusy i minusy

Osoby poddające się operacji bariatrycznej często pytają o plusy i minusy zabiegu. Pozytywnymi stronami zabiegu jest na pewno stosunkowo szybka utrata masy ciała, która pozwala na przeprowadzanie innych zabiegów, często niemożliwych do przeprowadzenia właśnie z powodu otyłości. Usunięcie części żołądka pozbawia pacjenta hormonu odpowiedzialnego za łaknienie, dzięki czemu nie odczuwa on głodu tak często, jak przed operacją. Zmniejsza się również ryzyko pojawienia się u pacjenta wrzodów żołądka w późniejszym okresie życia.
Zastosowanie metody laparoskopowej jest mniej inwazyjne niż w przypadku tradycyjnej operacji z użyciem skalpela, przez co skraca się czas rekonwalescencji i wygajanie miejsc pola operacyjnego.
Po zastosowaniu chirurgicznego leczenia otyłości, zwiększają się również możliwości walki z chorobami, które otyłość wywołała takimi jak cukrzyca stopnia 2, bezdech nocny czy nadciśnienie tętnicze.
W niektórych przypadkach, chociaż nie zdarzają się częste, może wystąpić ponowne rozszerzenie żołądka i wtedy konieczne może się okazać ponowne przeprowadzenie zabiegu. Częściowa resekcja żołądka wymaga ingerencji chirurgicznej w postaci cięcia i zszywania ścian żołądka, co jak w przypadku każdej operacji może wywołać powikłania. Przy zastosowaniu rękawowej resekcji żołądka trzeba również stosować się ściśle do zaleconej przez lekarza diety, co dla niektórych pacjentów może być dość uciążliwe.
Trzeba pamiętać, że po chirurgicznym leczeniu otyłości zostaje zatrzymane przyjmowanie zbędnych kalorii, ale efekt spadku wagi możliwy jest jedynie wtedy, kiedy przyjmowanie posiłków będzie ściśle kontrolowane przez pacjenta. Pacjent musi radykalnie zmienić nawyki żywieniowe i prowadzić zdrowy styl życia w którym aktywność fizyczna odgrywa bardzo dużą rolę. Mimo dużych ograniczeń w codziennym życiu pacjenta, jakie wymuszają operacje bariatryczne ich efekty mają więcej zalet niż spodziewanego ryzyka.

Bariatra – zalecenia po operacyjne

Pacjent, u którego przeprowadzono operację bariatryczną, mus iściśle stosować się do wytycznych żywieniowych opracowanych przez lekarzy. Zmniejszenie, czy częściowe usunięcie żołądka, nie przyniesie spodziewanych efektów utraty masy ciała, jeżeli spożywane posiłki będą nadal obfite czy bogate w cukier lub będą to dania silnie przetworzone, które wchłaniają się praktycznie samoistnie. Najczęściej dieta jest kilkustopniowa i wprowadzana etapami.

Bezpośrednio po operacji, czyli w przez pierwsze 24 godziny, można pic tylko nie gazowaną wodę, należy pić często , ale w małych porcjach. Następnie wprowadza się do diety pokarmy płynne, takie jak jogurty, naturalne soki, miksowane zupy czy odtłuszczone mleko. Po opływie około miesiąca dieta zostaje wzbogacona o pokarmy papkowate i miękkie, można zwiększyć jednorazowe dawki płynów. Kolejno wzbogaca się posiłki o pokarmy wysokobiałkowe, porcje powinny być nadal niewielkie, ale można je przyjmować nieco częściej. Mniej więcej po upływie dwóch miesięcy pacjenci zazwyczaj mogą wprowadzać już pokarmy stałe, ale muszą je bardzo dokładnie przeżuwać i unikać połykania dużych kawałków. Niezbędne jest unikanie gazowanych i słodzonych napoi, a w codziennej diecie należy pamiętać o produktach, których powinno się zawsze unikać, czyli tłuste mięsa i podroby, słodycze, alkohol, ostre przyprawy czy orzechy – tego typu potrawy powinny raczej na stałe zniknąć z codziennej diety.
Ważna jest też aktywność ruchowa, wiadomo, że w pierwszym okresie będzie ograniczona do krótkich spacerów, ale później można zwiększać swoją aktywność o inne ćwiczenia. Dieta, ruch i kontrola własnego organizmu mogą pozwolić na osiągnięcie wymarzonej sylwetki.