WCAG - co oznacza i dlaczego ma kluczowe znaczenie dla dostępności cyfrowej?

W erze cyfrowej dostępność stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych nie jest już tylko kwestią dobrych praktyk - to obowiązek wynikający z przepisów prawnych. W centrum tego zagadnienia znajdują się WCAG, czyli Web Content Accessibility Guidelines, wytyczne opracowane po to, aby treści internetowe były dostępne dla osób z niepełnosprawnościami.

 

Czym są wytyczne WCAG? Historia standardu WCAG.

Historia standardu WCAG sięga 1999 roku, kiedy to Światowe Konsorcjum Web (W3C) przedstawiło pierwszą wersję tych wytycznych. Od tego czasu dokument przeszedł wiele aktualizacji - najnowsze wersje to WCAG 2.0, WCAG 2.1 oraz WCAG 2.2. Każda z nich wprowadza kolejne kryteria sukcesu, mające na celu poprawę czytelności treści, umożliwienie nawigacji przy pomocy klawiatury, oraz dostosowanie komponentów interfejsu użytkownika do technologii asystujących.

Wytyczne WCAG dzielą się na trzy poziomy zgodności: A, AA i AAA. Dla większości instytucji (w tym instytucji publicznych, jednostek sektora finansów publicznych czy państwowych jednostek organizacyjnych) wymagany jest poziom AA. Oznacza to, że strony internetowe i aplikacje mobilne tych podmiotów muszą zostać zaprojektowane zgodnie z określonymi normami, umożliwiając dostęp również użytkownikom korzystającym z pomocy samej klawiatury lub technologii wspomagających.

 

WCAG w świetle prawa, czyli deklaracja dostępności

W Polsce obowiązuje ustawa „w sprawie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych”, a także ustawa z 2024 roku, która zobowiązuje podmioty gospodarcze i jest wdrożeniem dyrektywy unijnej. Każdy użytkownik ma też prawo zgłosić żądanie użytkownika w przypadku niedostępnych treści cyfrowych. Co więcej, nie tylko instytucje, ale też firmy są zobowiązane do publikowania deklaracji dostępności oraz poddawania swoich stron monitoringowi stron www. Nowa ustawa wejdzie w życie 28 czerwca 2025 roku.

 

Jak sprawdzić zgodność z WCAG?

Aby upewnić się, że dana strona spełnia wszystkie kryteria sukcesu, warto przeprowadzić profesjonalny Audyt WCAG - szczegółową analizę, która pozwala ocenić działania strony w zakresie dostępności cyfrowej. Tego typu kompleksowe podejście oferuje firma The Story - eksperci w zakresie tworzenia stron internetowych zgodnych z WCAG.

Dla tych, którzy chcą samodzielnie sprawdzić dostępność stron www, dostępne są także narzędzia takie jak WCAG Checker - automatyczny system analizy zgodności z wytycznymi.

 

Kluczowe elementy audytu WCAG

Podczas przeprowadzania testów sprawdza się m.in.:

• obecność alternatywnego tekstu dla grafik i zdjęć (czyli tzw. teksty alternatywne),

• możliwość nawigacji za pomocą samej klawiatury,

• zrozumiałość i czytelne komunikaty dla osób z trudnościami poznawczymi,

• kontrasty kolorystyczne,

• poprawne oznaczenie treści nietekstowych,

• dostępność na urządzeniach mobilnych i komputerach stacjonarnych.

Audyt często uwzględnia również dostępność treści internetowych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w tym zaburzeniami poznawczymi.

 

Dlaczego warto zadbać o dostępność?

Zapewnienie dostępności stron internetowych i usług online to nie tylko wymóg prawny. To wyraz odpowiedzialności społecznej i szacunku wobec potrzeb użytkowników. Szacuje się, że według Światowej Organizacji Zdrowia, nawet 15% populacji doświadcza różnego rodzaju niepełnosprawności. Dzięki dostosowaniu strony zgodnie z zasadami dostępności, można realnie wpłynąć na jakość życia tych osób i zapewnić im równy dostęp do informacji i usług.

Ponadto sklepy internetowe, które stosują się do wytycznych WCAG, często notują wzrost konwersji, dzięki poprawionej czytelności treści i intuicyjnemu interfejsowi, również osoby bez prawnego potwierdzenia niepełnosprawności korzystają z lepiej zaprojektowanych serwisów.