Zastrzyki nadtwardówkowe - czym jest blokada kręgosłupa?

Wraz z upływem lat, uwarunkowań genetycznych bądź też w konsekwencji wypadku, częstym schorzeniem towarzyszącym tym czynnikom jest ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa, przepuklina bądź zwyrodnienie krążka międzykręgowego. Żadna z tych dolegliwości na pewno życia nie ułatwia, dlatego najczęściej w przypadku ich wystąpienia kierujemy swe kroki wprost do lekarza ortopedy. Ale co dalej? Czy istnieje skuteczny lek przeciwko ww. dolegliwościom oraz powiązaną z nimi stenozą kanału kręgowego? Z niniejszego artykułu dowiesz się czym jest zastrzyk nadtwardówkowy (blokada kręgosłupa), kto kwalifikuje się do jego otrzymania oraz krok po kroku poznasz procedurę zabiegu wraz z jego ewentualnymi skutkami ubocznymi.

Czym jest zastrzyk nadtwardówkowy?

Zastrzyk nadtwardówkowy jest jedną z najnowocześniejszych metod bezoperacyjnego usuwania dolegliwości związanych bezpośrednio z występowaniem chorób kręgosłupa. Do najczęstszych schorzeń należą przepukliny kręgosłupa potocznie zwane rwami kulszowymi, udowymi bądź też barkowymi.

Głównym celem zastrzyków nadtwardówkowych jest uśmierzenie bólu w sposób szybki i skuteczny. Aby jednak proces ten przebiegł prawidłowo, niezbędne jest podanie zastrzyku bezpośrednio w chore miejsce. Są to najczęściej poszczególne przestrzenie pomiędzy kręgami kręgosłupa.

Krajem zdecydowanie przodującym w ilości przeprowadzanych iniekcji epiduralnych są Stany Zjednoczone. Wykonuje się tam ponad 9 milionów zastrzyków rocznie. Zdecydowanie słabiej sytuacja przedstawia się w Polsce, gdzie zabiegów tych wykonuje się o wiele mniej, pomimo udowodnionej, wysokiej skuteczności tej metody leczenia.

Zastrzyk nadtwardówkowy kieruje się bezpośrednio w miejsce występowania bólu. Podanie roztworu leku znieczulenia miejscowego i sterydu często wraz z kompleksem witamin w znacznym stopniu zmniejsza uczucie bólu. Badania wykazują poprawę stanu kręgosłupa nawet u 70 - 90% pacjentów już po tygodniu od wykonania zabiegu. Zastrzyk nadtwardówkowy stanowi doskonałą alternatywę dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Wskazania do przeprowadzenia zabiegu

Spośród schorzeń będących dolegliwościami kwalifikującymi pacjenta do wykonania blokady nadtwardówkowej wraz z podaniem leku znieczulenia miejscowego i sterydu, do głównych należy zaliczyć:

• Przepuklinę krążka międzykręgowego, czyli rozerwania obwódki krążka, inaczej nazywanego pierścieniem włóknistym, w konsekwencji prowadzącego do wycieku zawartości jądra miażdżystego do kanału kręgowego.


• Zwyrodnienie krążka międzykręgowego, czyli uszkodzenie krążków międzykręgowych skutkujące zmianami patologicznymi w obrębie kręgów, a w konsekwencji powodujące bóle oraz drętwienie kończyn. W skrajnych przypadkach powoduje to też dyskopatię czyli wypadanie dysków.


• Stenozę kanału kręgowego, czyli zwężenie kanału kręgowego lub jego ciasnotę. Stenoza powstaje wskutek występowania stanów zwyrodnieniowych kręgosłupa.

Przebieg iniekcji

Zanim dojdzie do samego zastrzyku, niezbędne jest przygotowanie odpowiedniego roztworu leków. W związku z tym, iż wymagane jest zastosowanie kilkunastu składników, ważna jest wyjątkowa sterylność zarówno igieł, jak i opakowań poszczególnych preparatów. Istotne jest stworzenie najbardziej optymalnej mieszanki i proporcji składników będących gwarantem udanego zabiegu.

Przygotowanie pacjenta do iniekcji przeprowadzane jest na bloku operacyjnym. Tam zostaje on przebrany w ubranie jednorazowe. Następnie kładzie się on na stole operacyjnym zwrócony brzuchem do dołu. Kolejnym etapem jest dokładne i staranne zdezynfekowanie miejsca przyszłego ukłucia. Stosuje się w tym celu specjalne gaziki jałowe.

Iniekcji dokonuje się za pomocą jednorazowej igły iniekcyjnej, podobnej do tych stosowanych przez lekarzy anestezjologów podczas procesu znieczulania pacjentów przed operacjami i zabiegami. Całej operacji iniekcji epiduralnej towarzyszy ciągłe monitorowanie za pomocą aparatu USG. W momencie osiągnięcia przez igłę przestrzeni nadtwardówkowej, lekarz wykonujący zabieg delikatnie i bardzo powoli wprowadza lek, ciągle mając pod kontrolą obraz USG.

Po zakończeniu zabiegu istotne jest aby pacjent przez około 30 minut przebywał w pozycji leżącej, najlepiej z kończynami zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych. Po tym czasie przeprowadza się z nim wywiad pod kątem jego ogólnego stanu oraz ewentualnego wystąpienia podwyższonego ciśnienia tętniczego, zawrotów głowy lub też osłabienia. Jeśli nie stwierdzi się żadnych niepokojących sygnałów, pacjent zostaje wypisany do domu. Niewskazane jest prowadzenie pojazdów mechanicznych nawet do 5 godzin po zabiegu.

Opis procedury na podstawie strony www.polecanyortopeda.pl - konsultacje z lekarzem Tomaszem Grądzkim przeprowadzającym iniekcje.

Ewentualne skutki uboczne

Pomimo iż zastrzyki nadtwardówkowe są z reguły dobrze tolerowane przez organizm, mogą się jednak zdarzyć działania niepożądane. Często związane są one z zastosowaniem sterydu, reakcji alergicznej na któryś z podanych leków lub też działanie promieniowania rentgenowskiego.
Do najczęstszych objawów ubocznych zabiegu należą:

• omdlenia,


• niezamierzona punkcja lędźwiowa powodująca ostre bóle głowy,


• infekcja,


• uszkodzenie nerwów.

Zastosowanie sterydu może powodować ponadto:

• wzrost ciśnienia tętniczego i poziomu glukozy we krwi,


• niepokój i bezsenność,


• zaczerwienienie twarzy.