Czym jest atopowe zapalenie skóry? Objawy i leczenie

Atopowe zapalenie skóry, w skrócie AZS, to przewlekłe schorzenie dermatologiczne o charakterze zapalnym, które może dotyczyć osób w różnych wieku. AZS jest chorobą nawrotową, której towarzyszą charakterystyczne zmiany skórne takie jak zaczerwienienia, grudki, uciążliwa suchość skóry, a nawet pęcherzyki, które silnie swędzą. Choroba nie jest zakaźna, jednak rzutuje na wygląd, samopoczucie, a niekiedy nawet na codzienne funkcjonowanie chorego. Nieleczona właściwie może mieć też powikłania, w tym wiązać się między innymi z nadkażeniami bakteryjnymi zmian skórnych. Co należy wiedzieć o AZS, a także o objawach i leczeniu tej choroby? Więcej na ten temat można znaleźć poniżej.

Co to jest atopowe zapalenie skóry? Przyczyny

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą i nawrotową, której przyczyny wciąż nie zostały całkowicie wyjaśnione. Podaje się, że schorzenie może wiązać się z czynnikami genetycznymi, środowiskowymi, immunologicznymi, a nawet zakaźnymi, poza tym niebagatelną rolę w jego występowaniu odgrywają zaburzenia funkcjonowania bariery skórnej.

Choroba często daje o sobie znać już we wczesnym dzieciństwie, co jednak nie oznacza, że zmagają się z nią jedynie dzieci. Objawy AZS w różnych grupach wiekowych mogą się jednak nieco różnić. W przypadku niemowląt zmiany skórne obserwuje się np. głównie na kończynach, na twarzy oraz na płatkach uszu. U dzieci do 12. roku życia zmiany często występują w dołach łokciowych i podkolanowych, a także na twarzy. U dorosłych i młodzieży natomiast najczęściej objawy AZS widać na zgięciach stawów, w okolicach głowy, twarzy i szyi.

AZS – objawy, na które trzeba zwrócić uwagę

Objawy atopowego zapalenia skóry trudno przeoczyć. Przede wszystkim choremu towarzyszy bardzo intensywny, uciążliwy świąd skóry, który zazwyczaj ma tendencję do nasilania się w godzinach wieczornych oraz w godzinach nocnych. Świąd skóry może wpływać na funkcjonowanie chorego w dzień i zakłócać jego spokojny sen w nocy. Choroba dodatkowo charakteryzuje się różnorodnymi zmianami skórnymi. Mogą mieć postać zaczerwienień skóry, pęcherzyków i grudek, a czasem nawet niewielkich ranek, które się sączą.

Osoby z atopowym zapaleniem skóry często mogą zauważyć, że ich skóra jest bardzo sucha i podatna na podrażnienia. Zaznaczają się na niej też naturalne bruzdy, poza tym niejednokrotnie skóra staje się zgrubiała, poza tym może mieć tendencję do łuszczenia się. W efekcie drapania zmian skórnych mogą natomiast się pojawiać nadżerki, strupy i przeczosy.

Jak leczyć atopowe zapalenie skóry?

Pacjenci z objawami atopowego zapalenia skóry powinni zgłosić się do dermatologa, który zajmie się diagnostyką schorzenia, a w razie jego stwierdzenia zaproponuje dostosowane do potrzeb danej osoby leczenie. Diagnozę stawia się na podstawie występowania typowych dla AZS zmian skórnych, suchości skóry i jej świądu. W razie wątpliwości lekarz może skierować pacjenta też na dodatkowe badania, w tym na badania krwi czy na testy alergiczne. Leczenie atopowego zapalenia skóry w głównej mierze opiera się na poprawie jakości życia pacjenta. Lekarz, zależnie od stanu chorego, może zapisać leki ogólne lub miejscowe.

W leczeniu miejscowym AZS wykorzystuje się między innymi glikokortykosteroidy – może być to maść na stan zapalny skóry, żel, krem, płyn czy lek w innej postaci. Miejscowo stosuje się też inhibitory kalcyneuryny w formie maści i kremów. Niektórzy pacjenci wymagają również leczenia ogólnego, czyli terapii z zastosowaniem leków doustnych. Niekiedy lekarze przepisują pacjentom glikokortykosteroidy doustne, leki przeciwhistaminowe lub inne silne leki. Dodatkowo może być konieczne leczenie powikłań choroby, w tym nadkażeń zmian skórnych. Mogą być zatem potrzebne np. antybiotyki przeznaczone do leczenia nadkażeń bakteryjnych, a także leki przeciwwirusowe w przypadku zakażenia wirusem opryszczki. W przypadku zakażenia drożdżakami stosuje się zwykle natomiast miejscowe leki przeciwgrzybicze.

AZS – pielęgnacja skóry atopowej i profilaktyka nawrotów

Niezwykle istotne znaczenie w przypadku atopowego zapalenia skóry odgrywa pielęgnacja. Najlepiej stosować emolienty i postawić na:

• intensywne nawilżanie skóry i ochronę przed utratą wody z naskórka,

• regularne odżywianie skóry,

• prawidłowe natłuszczanie skóry,

• odbudowę i wzmacnianie naturalnej bariery hydrolipidowej skóry.

Emolienty wykorzystywane są zarówno wspomagająco przy leczeniu AZS, jak i w leczeniu podtrzymującym oraz w profilaktyce nawrotów choroby. Emolienty występują w różnych postaciach – wśród nich można znaleźć emulsje do kąpieli, balsamy, żele, olejki, lotiony czy kremy na AZS. Dla dzieci i dorosłych najczęściej są to te same, łagodne kosmetyki, jednak zawsze należy sprawdzać dla pewności podane na opakowaniu wybranego kosmetyku ograniczenia wiekowe.

Ze względu na to, że AZS jest chorobą o charakterze nawrotowym, o skórę pacjent powinien dbać szczególnie nie tylko w okresie zaostrzenia choroby, ale też w okresie jej wyciszenia. Regularne stosowanie emolientów to podstawa, ale konieczne jest również unikanie alergenów i czynników drażniących, a także innych czynników nasilających objawy skórne, w tym między innymi pewnych składników diety czy stresu.

Przychodnia Ochota. Sprawdź swoje zdrowie i umów się na wizytę w przychodni DrTeraz.pl