Jak przebiega in vitro?

Niepłodność dotyka 1,5 mln polskich par

Zanim przejdziemy do opisania tego na czym polega sama metoda in vitro, przyjrzyjmy się bliżej samemu problemowi niepłodności. Otóż, szacuje się, że na całym świecie o dziecko bezskutecznie stara się ponad 60-80 mln par. Problem ten nie omija również Polski i pomimo tego, że cały czas brakuje u nas aktualnych i pełnych danych statystycznych, to najprawdopodobniej skala tego zjawiska jest podobna do tego, które ma miejsce w innych krajach Europy Zachodniej. Ocenia się, że niepłodność w Polsce utrzymuje się na poziomie 15-20 procent i dotyka około 1,5 mln par (czyli co piątą z nich). Kiedy mówimy o niepłodności? Wówczas, gdy pomimo roku regularnego współżycia, bez użycia środków antykoncepcyjnych, para nie może doczekać się ciąży. 

Co jest przyczyną niepłodności? W przypadku mężczyzn jest to coraz słabszej jakości nasienie, przez ostatnie półwiecze spadło ono prawie o 50 procent! Jeszcze 40 lat temu, za prawidłową wartość w jego badaniu uznawano 60 mln plemników w 1 ml ejakulatu. Natomiast już w 2010 roku, zgodnie z normami WHO, było to już jedynie 15 mln plemników w 1 ml nasienia. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim coraz większe zanieczyszczenie środowiska, stres, używki czy nieodpowiednia dieta. Natomiast w przypadku kobiet, największy wpływ na płodność ma wiek (już po 32. roku życia, prawdopodobieństwo zajścia w ciążę spada do 80 procent). Następnie, wśród najczęstszych przyczyn, wymienić należy m.in. zaburzenia jajeczkowania, choroby tarczycy, endometriozę, zespół policystycznych jajników (PCOS) lub różnego rodzaju nieprawidłowości anatomiczne. 

In vitro - najskuteczniejsza metoda leczenia niepłodności

Obecnie najskuteczniejszą metodą leczenia niepłodności jest metoda in vitro (IVF), która polega na zapłodnieniu komórki jajowej, w warunkach laboratoryjnych, poza układem rozrodczym kobiety. Na świecie z powodzeniem stosuje się ją już od przeszło 40 lat. W Polsce zaś pierwsze dziecko z in vitro urodziło się w 1987 roku, czyli dziś ma już 32 lata. Pomimo tego, że procedura in vitro ma w naszym kraju wielu przeciwników, to i tak polskie ośrodki leczenia niepłodności mogą pochwalić się wysoką skutecznością, która jest na poziomie najlepszych klinik zachodnich. Niestety, polskie pary już od kilku lat nie mogą skorzystać z rządowego programu refundacji in vitro, dzięki któremu w latach  2013-2016, nie tylko na świat przyszło ponad 21 tys. dzieci, ale także zamrożono blisko 10 tys. z zarodków. Jednak nie oznacza to wcale, że zostały one bez jakiejkolwiek pomocy (należy pamiętać, że za jeden zabieg w prywatnej klinice płaci się średnio 5-6 tysięcy złotych, nie wliczając w to kosztów dodatkowych badań i leków), bowiem część z nich może skorzystać z miejskich programów refundacji in vitro, których realizatorem jest m.in. Klinika Leczenia Niepłodności INVICTA. 

Jak przebiega cała procedura zapłodnienia pozaustrojowego? 

Metoda in vitro zaliczana jest do technik rozrodu wspomaganego i najczęściej stosuje się ją  wówczas gdy zawodzą lub też istnieją wskazania medyczne do jej przeprowadzenia. Najczęściej są nimi: niedrożność lub zrosty w jajowodach, zaburzenia hormonalne, obniżona rezerwa i przedwczesne wygaśnięcie funkcji jajnika, nieprawidłowe parametry nasienia, czy też niepłodność idiopatyczna. Natomiast cały Proces in vitro przebiega w czterech następujących etapach:

Pierwszy etap - stymulacja owulacji

W celu pozyskania jajeczek od kobiety, a także przygotowania macicy do zagnieżdżenia się zarodków, przeprowadzane jest leczenie hormonalne. Pacjentka dostaje wówczas od swojego lekarza tzw. kartę monitorowania stymulacji. Zapisane są w niej dawki leków, które podawane są w formie zastrzyków podskórnych. Trwa to zazwyczaj od 7 do 12 dni i wymaga od 2 do 4 wizyt kontrolnych z badaniem USG, podczas których monitorowany jest wzrost pęcherzyków w jajnikach. Również pod koniec tego etapu, lekarz określa datę pobrania komórek jajowych do in vitro.

Drugi etap - pobranie komórek jajowych 

Następnym etapem jest pobranie komórek jajowych, czyli punkcja jajników. Zabieg ten przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym, gdy pęcherzyki osiągną odpowiednią wielkość i trwa zaledwie kilkanaście minut. W tym czasie partner zostaje także poproszony o oddanie nasienia w laboratorium seminologicznym, które następnie zostaje odpowiednio przygotowane do zapłodnienia. 

Trzeci etap - transfer zarodków

Kolejnym etapem jest właściwy proces zapłodnienia pozaustrojowego. Później, w terminie  od 2 do 5 doby po zapłodnieniu, zarodki wprowadza się do jamy macicy. Transfer jednego lub dwóch zarodków odbywa się to drogą dopochwową, za pomocą cienkiego cewnika. Zabieg ten jest bezbolesny i trwa zaledwie 10 - 15 minut. Jeśli w procesie in vitro powstało więcej zarodków, to pozostałe zostają zamrożone i można je wykorzystać w ewentualnej, kolejnej procedurze zapłodnienia pozaustrojowego. 

Czwarty etap - badanie beta-hCG

Po około dwóch tygodniach od przeprowadzenia transferu pacjentka powinna wykonać badanie beta-hCG z surowicy krwi, aby sprawdzić, czy w jej organizmie rozwija się płód. Jeśli po przeprowadzeniu badania okaże się, że jego wynik jest pozytywny, to po upływie kolejnych trzech tygodni lekarz wykonuje USG potwierdzające ciążę. Natomiast w przypadku, gdy wynik testu beta-hCG jest negatywny, to pacjentce proponuje się wykonanie transferu z mrożonych zarodków (FET). 

Dla wielu par jedyną szansą na zostanie rodzicami jest in vitro. Przy czym, jego skuteczność zależna jest od wielu czynników, w tym wieku kobiety, jakości nasienia mężczyzny, ilości podjętych prób zapłodnienia pozaustrojowego, czy też stanu psychicznego partnerów. Więcej na temat tego, jak przebiega cała procedura in vitro można przeczytać m.in. https://www.klinikainvicta.pl/leczenie-nieplodnosci/metody-leczenia/zaplodnienie-in-vitro/.